KWALIFIKALNOŚĆ I RACJONALNOŚĆ

KWALIFIKALNOŚĆ I RACJONALNOŚĆ

W Planie Strategicznym Wspólnej Polityki Rolnej (PS WPR) opisane zostały zasady na podstawie których beneficjenci mogą składać wnioski o wsparcie w ramach ogłoszonych naborów. Wszelkie zaplanowane przez wnioskodawców wydatki muszą być zgodne z określonymi kryteriami kwalifikowalności i racjonalności.

Ogólne zasady kwalifikowalności

1. W zakresie inwestycji realizowanych w ramach art. 73 i art. 77 rozporządzenia 2021/2115 finansowanych w formie dotacji do kosztów kwalifikowalnych zalicza się w szczególności koszty:

• Transportu do miejsca realizacji operacji materiałów służących realizacji operacji oraz maszyn i urządzeń objętych operacją, a także koszty montażu;
• Rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki pod warunkiem, że rozbiórka jest niezbędna w celu realizacji operacji.

2. Do kosztów ogólnych zalicza się w szczególności koszty:

• Przygotowania dokumentacji technicznej operacji, w tym:

1. Kosztorysów inwestorskich,
2. Projektów budowlanych,
3. Wypisów i wyrysów z ewidencji gruntów i budynków,
4. Projektu OZE (odnawialne źródła energii) i termomodernizacji,
5. Audytu energetycznego.

• Sprawowania nadzoru inwestorskiego lub autorskiego.
• Związane z kierowaniem robotami budowlanymi.

3. W przypadku gdy pomoc dotyczy zakupu nowych pojazdów, nowym pojazdem, zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, jest pojazd fabrycznie nowy, który nie był zarejestrowany.
4. Nie są wspierane operacji/inwestycje, które mają charakter odtworzeniowy, z wyłączeniem I.13.1 w ramach operacji dotyczących dziedzictwa kulturowego. Inwestycja odtworzeniowa polega na zastąpieniu istniejącego budynku lub rzeczy ruchomej (np. maszyny, urządzenia, wyposażenia, budowli, obiektu małej architektury) lub ich części nowym odtworzonym budynkiem lub rzeczą ruchomą, bez zwiększania zdolności produkcyjnych o co najmniej 25% lub bez gruntownej zmiany charakteru produkcji czy zastosowanej technologii.

Koszty niekwalifikowalne

1. W zakresie inwestycji realizowanych w ramach art. 73 i 77 rozporządzenia 2021/2115, z wyłączeniem I.13.2, finansowanych w formie dotacji za inwestycje niekwalifikujące się do przyznania pomocy uznaje się w szczególności:

• Koszty poniesione przed dniem, w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy;
• Koszty ogólne związane z operacją w części przekraczającej 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych;
• Koszty remontów budynków lub budowli, jeśli nie jest on połączony z ich modernizacją;
• Koszty zakupu nieruchomości;
• Koszty zakładania sadów i plantacji wieloletnich oraz wymiany ich nasadzeń;
• Koszty leasingu zwrotnego oraz dodatkowe koszty związane z umową leasingu, takie jak marża finansującego i ubezpieczenie;
• Podatek od wartości dodanej (VAT):

1. w przypadku wnioskodawcy będącego rolnikiem w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia 2021/2115 uznaje się, że VAT jest kosztem niekwalifikowalnym;
2. w przypadku wnioskodawcy innego niż w lit. a – VAT jest kosztem niekwalifikowalnym, z wyjątkiem przypadków gdy nie podlega on odzyskaniu na podstawie krajowych przepisów o podatku VAT;

• koszty zakupu używanych maszyn, urządzeń, wyposażenia, w tym również ich instalacji, z wyłączeniem eksponatów w I.13.1 w ramach operacji dotyczących dziedzictwa kulturowego;
• koszty zakupu zwierząt, nasion i ich siewu oraz roślin jednorocznych i ich sadzenia;
• koszty zakupu samochodów osobowych;
• koszty rozbudowy infrastruktury sieci 5G i sieci światłowodowej;
• koszty inwestycji w nawodnienia w gospodarstwie rolnym oraz związane z tym koszty budowy ujęć wody;
• koszty zakupu kotłów do spalania słomy;
• koszty inwestycji mających na celu dostosowanie norm lub wymogów unijnych, z wyjątkiem inwestycji wspieranych na zasadach określonych w art. 75 ust. 5 rozporządzenia 2021/2155;
• koszty sporządzenia wniosku o przyznanie pomocy i wniosku o płatność;
• wkłady niepieniężne polegające na wniesieniu nieruchomości, urządzeń, materiałów (surowców), wartości niematerialnych i prawnych, ekspertyz lub nieodpłatnej pracy własnej, w tym wykonywanej przez wolontariuszy na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie lub nieodpłatnej pracy społecznej członków stowarzyszenia wykonywanej na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach – ze składników majątku beneficjenta lub majątku innych podmiotów;
• koszty amortyzacji, z wyłączeniem I.13.1.

2. Podatek VAT może być kwalifikowalny w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 7 lit. b, gdy brak jest prawnej możliwości odzyskania podatku VAT zgodnie z przepisami prawa krajowego. Oznacza to, iż zapłacony podatek VAT może być uznany za koszt kwalifikowalny wyłącznie wówczas, gdy beneficjentowi zgodnie z obowiązujący prawodawstwem krajowym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub do ubiegania się o zwrot podatku VAT. Posiadanie wyżej wymienionego prawa (potencjalnej prawnej możliwości) wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił, np. ze względu na niepodjęcie przez podmiot czynności zmierzających do realizacji tego prawa.

Sprawdzenie statusu podatnika VAT powinno być przeprowadzone podczas weryfikacji wniosku o płatność w oparciu o udostępnioną przez Ministerstwo Finansów bazę podatników VAT. Obowiązek dostarczenia interpretacji indywidualnej dotyczy tylko podmiotów, które będą występować w ww. bazie, a do kosztów kwalifikowalnych operacji włączyły podatek VAT. Ww interpretacja wiąże się z uzyskaniem informacji, czy podmiot ma możliwość odliczenia podatku VAT w związku z działalnością, na którą otrzyma wsparcie.

Racjonalność

1. Pomoc przyznaje się na operację uzasadnioną pod względem racjonalności jej kosztów kwalifikowalnych/ inwestycji zaplanowanych do zrealizowania. Operacja musi być możliwa do wykonania, uzasadniona oraz dostosowana z punktu widzenia celu, zakresu i zakładanych jej rezultatów. Ocenę racjonalności należy przeprowadzić adekwatnie do rodzaju/ specyfiki interwencji, a jej zakres powinien obejmować wszystkie bądź wybrane aspekty:

• Uzasadnienie ekonomiczne kosztów/inwestycji, czyli ocen, w jaki sposób zakres rzeczowy wskazany we wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność przyczyni się do osiągnięcia celu operacji lub wzrostu efektywności ekonomicznej przedsiębiorstwa/ gospodarstwa rolnego wnioskodawcy (wzrost przychodów, usprawnienie procesów produkcji, ograniczenie kosztów);
• Racjonalność technologiczną – sprawdzenie, czy wspierane inwestycje w szczególności:

1. Nie mają charakteru inwestycji odtworzeniowej,
2. Są uzasadnione ze względu na komplementarność technologiczną,
3. Są uzasadnione ze względu na profil produkcji,
4. Są uzasadnione ze względu na skalę produkcji, wykazują możliwość zbytu produkcji w przypadku wzrostu mocy produkcyjnych,

• Racjonalność kosztową – sprawdzenie czy planowane koszty/szacunkowe koszty planowanych inwestycji objęte zakresem rzeczowym operacji są rynkowe lub czy zostały oszacowane na podstawie cen rynkowych.

Ocena racjonalności przeprowadzana jest na etapie oceny merytorycznej wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność w zależności od interwencji, a także każdorazowo w przypadku zmian mających wpływ na zakres rzeczowo- finansowy operacji.