Wsparcie na rozwój pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych

Rozwój pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych na obszarze działania Lokalnej Grupy Działania (LGD) jest istotnym elementem zwiększania różnorodności ekonomicznej oraz wzmacniania potencjału lokalnych społeczności. Dlatego tak ważne jest wsparcie dla mieszkańców w realizacji przedsięwzięć, które przyczyniają się do rozwoju działalności pozarolniczej, takich jak gospodarstwa agroturystyczne, zagrody edukacyjne czy gospodarstwa opiekuńcze.

Lokalna Strategia Rozwoju Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania ,,Brama Mazurskiej Krainy” umożliwia uzyskanie dofinansowania w ramach przedsięwzięcia „Wsparcie na rozwój pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych”. Wsparcie to obejmuje:

• Gospodarstwa agroturystyczne – wymaga przedłożenia koncepcji świadczenia usług hotelarskich w czynnym gospodarstwie rolnym, wdrożenia systemów jakości wiejskiej bazy noclegowej, rozwoju usług czasu wolnego oraz gospodarki świadczeń, a także przystąpienia do organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich.
• Zagrody edukacyjne – konieczne jest przedłożenie koncepcji funkcjonowania przedsięwzięcia, które realizuje co najmniej dwa cele edukacyjne, takie jak: edukacja w zakresie produkcji roślinnej, zwierzęcej, przetwórstwa płodów rolnych, świadomości ekologicznej i konsumenckiej, dziedzictwa kultury materialnej wsi, tradycyjnych zawodów, rękodzieła czy twórczości ludowej. Wymagane jest również przystąpienie do Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych.
• Gospodarstwa opiekuńcze – szczegółowe wymagania określają odpowiednie przepisy.

Zachęcamy mieszkańców obszaru działania LGD do skorzystania z możliwości wsparcia i realizacji swoich pomysłów. To nie tylko szansa na rozwój indywidualny, ale również na budowanie silniejszej, bardziej zróżnicowanej gospodarki lokalnej. Szczegółowe warunki uzyskania dofinansowania są dostępne w dokumentach wdrożeniowych oraz wytycznych PS WPR.

Forma i wysokość pomocy:

1. W zakresie rozwój GA, ZE, GO pomoc przyznaje się w formie zwrotu części kosztów kwalifikowalnych tzw. refundacja, co oznacza, że środki zostają zwrócone po zrealizowaniu operacji i złożeniu wniosku o płatność końcową.
2. Poziom dofinansowania wynosi do 85% kosztów kwalifikowalnych. Oznacza to, że przedsiębiorca starający się o dofinansowanie musi dysponować wkładem własnym finansowym w wysokości 15%.
3. Wysokość pomocy w ramach Rozwoju GA, ZE, GO wynosi 150 000,00 zł. co stanowi jednocześnie 85% finansowania.

Premiowane operacje:

• innowacyjne
• oparte o partnerstwo
• zintegrowane
• wykorzystujące lokalne produkty (w tym przetworzone)
• wpisujące się w kluczowe produkty regionalne tj. ideę funkcjonowania wsi tematycznych, cittaslow

Warunki podmiotowe:

W zakresie rozwój GA, rozwój ZE, rozwój GO pomoc przyznaje się, jeżeli:

1. Wnioskodawca jest rolnikiem, małżonkiem rolnika lub domownikiem z małego gospodarstwa rolnego z terenu wiejskiego objętym Lokalną Strategią Rozwoju Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania ,,Brama Mazurskiej Krainy”
2. Wnioskodawca co najmniej od roku poprzedzającego dzień złożenia WOPP posiada czynne gospodarstwo rolne o statusie małego gospodarstwa rolnego na obszarze objętym LSR. 
3. Wnioskodawcy nie została dotychczas przyznana pomoc na działalność tego samego rodzaju w zakresie rozwój GA, ZE, GO w ramach PS WPR.
4. Upłynęło co najmniej 2 lata od dnia wypłaty pomocy na operację start GA, ZE, GO w ramach PS WPR.
5. W zakresie rozwój GA pomoc przyznaje się, jeżeli wnioskodawca wykaże się, że w okresie 3 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy wykonywał łącznie co najmniej przez 365 dni działalność, o której mowa w ustawie Prawo przedsiębiorców, potwierdzoną wpisem do gminnej ewidencji innych obiektów hotelarskich zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy o usługach hotelarskich
6. W zakresach rozwój ZE, GO pomoc przyznaje się, jeżeli wnioskodawca w okresie 3 lat od dnia włożenia wniosku o przyznanie pomocy wykonywał tę działalność łącznie przez 365 dni.

Warunki przedmiotowe

Pomoc przyznaje się na operację:
1. jeżeli LSR przewiduje udzielenie pomocy na operację w tym zakresie lub na dany szczególny rodzaj operacji;
2. która została wybrana do finansowania ze środków danej LSR, a tym samym uzyskała pozytywny wynik wyboru operacji, przy czym warunek ten nie ma zastosowania do przyznawania pomocy na projekt grantowy;
3. której realizacja nastąpi w jednym lub maksymalnie 2 etapach w terminie do 2 lat od dnia zawarcia umowy o przyznaniu pomocy, lecz nie później niż do dnia 30 czerwca 2029 r.;

4.W przypadku gdy operacja jest inwestycją trwale związaną z nieruchomością, pomoc przyznaje się, jeżeli jest realizowana:

• na obszarze objętym LSR;
• na nieruchomości będącej własnością wnioskodawcy lub do której wnioskodawca posiada tytuł prawny do dysponowania na cele określone we wniosku o przyznanie pomocy przez okres ubiegania się o przyznanie pomocy na operację, okres realizacji operacji oraz okres związania celem.
• w przypadku operacji, która obejmuje koszty zakupu i instalacji odnawialnych źródeł energii, pomoc przyznaje się, jeżeli suma planowanych do poniesienia kosztów dotyczących odnawialnych źródeł energii nie przekracza połowy wszystkich kosztów kwalifikowalnych.

5. Pomocy nie przyznaje się na operacje obejmujące budowę lub modernizację dróg w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, targowisk, sieci wodno-kanalizacyjnych, przydomowych oczyszczalni ścieków, oraz operacje dotyczące świadczenia usług rolniczych.

6. Pomoc przyznaje się, jeżeli operacja:

• dotyczy działalności zgodnej z celami LSR;
• jest uzasadniona ekonomicznie, co potwierdza przedłożony uproszczony biznesplan, który:
  • • jest racjonalny i uzasadniony zakresem operacji,
    • zawiera co najmniej:

– wskazanie celu, w tym zakładanego ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług,

– planowany zakres działań niezbędnych do osiągnięcia celu, w tym wskazanie zakresu rzeczowego i nakładów i finansowych,

– informacje dotyczące zasobów posiadanych przez wnioskodawcę niezbędnych ze względu na przedmiot operacji, którą zamierza realizować, w tym opis wyjściowej sytuacji ekonomicznej wnioskodawcy oraz kwalifikacji lub doświadczenia,

– informacje dotyczące sposobu w szczególności informacje o sposobie wdrożenia WBN (rozwój GA), realizacji w zagrodzie edukacyjnej celów edukacyjnych, o których mowa w standardach OSZE (rozwój ZE), informacje o przyjętym w gospodarstwie opiekuńczym programie agroterapii (rozwój GO)

7. W zakresie rozwój GA pomoc przyznaje się, jeżeli:

• operacja jest inwestycją polegającą na dostosowaniu małego gospodarstwa rolnego do rozszerzonej oferty usług związanych z pobytem turystów, świadczonych przez rolnika w małym gospodarstwie rolnym, zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców oraz ustawy o usługach hotelarskich, lub modernizacji gospodarstwa agroturystycznego w celu podniesienia standardu lub poszerzenia świadczonych w nim usług związanych z pobytem turystów,
• operacja nie obejmuje kosztów inwestycji na produkcję rolniczą i przetwórczą;
• wnioskodawca deklaruje przystąpienie do lokalnej, regionalnej lub ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich nie później niż w dniu złożenia wniosku o płatność;
• operacja zakłada realizację koncepcji wdrożenia systemu kategoryzacji WBN, poprzez podwyższenie lub poszerzenie zakresu jakości świadczonych usług związanych z pobytem turystów.

8. W zakresie rozwój ZE pomoc przyznaje się, jeżeli:

• operacja jest inwestycją polegającą na dostosowaniu małego gospodarstwa rolnego do realizacji co najmniej dwóch dodatkowych celów edukacyjnych, o których mowa w standardach OSZE, a w przypadku gdy wnioskodawca realizuje już więcej niż 3 cele edukacyjne określone w standardach OSZE, operacja polega na modernizacji tego gospodarstwa w celu podniesienia standardu świadczonych w nich usług w zakresie realizowanych celów edukacyjnych,
• operacja nie obejmuje kosztów inwestycji w produkcję rolniczą lub przetwórczą udokumentowano, iż ZE jest zarejestrowana w OSZE.

8. W zakresie rozwój ZE pomoc przyznaje się, jeżeli:

• operacja jest inwestycją polegającą na dostosowaniu małego gospodarstwa rolnego do realizacji co najmniej dwóch dodatkowych celów edukacyjnych, o których mowa w standardach OSZE, a w przypadku gdy wnioskodawca realizuje już więcej niż 3 cele edukacyjne określone w standardach OSZE, operacja polega na modernizacji tego gospodarstwa w celu podniesienia standardu świadczonych w nich usług w zakresie realizowanych celów edukacyjnych,
• operacja nie obejmuje kosztów inwestycji w produkcję rolniczą lub przetwórczą udokumentowano, iż ZE jest zarejestrowana w OSZE.

9.W zakresie rozwój GO pomoc przyznaje się jeżeli operacja:

• jest inwestycją polegającą na modernizacji małego gospodarstwa rolnego w celu podniesienia standardu świadczonych w nim usług społecznych lub dostosowywaniu gospodarstwa do rozszerzonego zakresu usług opiekuńczych świadczonych w małym gospodarstwie (obligatoryjnych lub fakultatywnych);
• nie obejmuje kosztów inwestycji w produkcję rolniczą lub przetwórczą;
• przewiduje, że w gospodarstwie opiekuńczym świadczone będą co najmniej usługi w zakresie (usługi obligatoryjne):
  • agroterapii dla uczestników – realizowanie programu zajęć terapeutycznych i aktywizacyjnych opartych na rolniczym potencjale gospodarstwa,
  • zajęć grupowych dla uczestników
  • pomoc w załatwianiu codziennych spraw uczestników,
  • pomoc w czynnościach higienicznych,
  • podawania posiłków i napojów uczestnikom.
• usługi w gospodarstwie opiekuńczym mogą być świadczone także w zakresie (usługi fakultatywne):
• a) nieodpłatnego transportu uczestników z i do miejsca zamieszkania oraz w związku z udzielaną pomocą w załatwianiu codziennych spraw,
  b) organizacji zajęć integracyjnych dla rodzin uczestników oraz członków społeczności lokalnej.

Warunki wypłaty pomocy:

1. Środki finansowe z tytułu pomocy są wypłacane, jeżeli beneficjent spełnił warunki wypłaty określone w umowie o przyznaniu pomocy, w szczególności:
   1) zrealizował operację zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, regulaminem naboru wniosków i umową o przyznaniu pomocy;
   2) złożył wniosek o płatność wraz z dokumentami potwierdzającymi realizację operacji w terminie wynikającym z umowy o przyznaniu pomocy;
   3) udokumentował zrealizowanie operacji w tym poniósł koszty kwalifikowalne i je opłacił zgodnie z umową o przyznaniu pomocy i przepisami powszechnie obowiązującymi, w formie rozliczenia bezgotówkowego;
   4) realizuje inwestycję lub operację zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty, albo spełnił warunki lub zrealizował działania, z tytułu których przyznano punkty;
   5) nie finansował realizowanych inwestycji, operacji lub kosztów kwalifikowalnych operacji z udziałem innych środków publicznych, jeśli dotyczy;
2. 6) prowadził oddzielny system rachunkowości lub korzystał z odpowiedniego kodu rachunkowego dla wszystkich transakcji związanych z realizacją operacji w ramach prowadzonych ksiąg rachunkowych, a gdy nie był zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych – prowadził zestawienie faktur lub równoważnych dokumentów księgowych;
3. 7) realizuje uproszczony biznesplan, 
4. 8) promuje świadczone przez siebie usługi/produkty oraz publikuje/analizuje ich zakres i asortyment
5. Dodatkowo pomoc w zakresie rozwój GA wypłaca się jeżeli beneficjent:
   1) realizuje koncepcję wdrożenia systemu kategoryzacji WBN, tj. poddał obiekt ocenie kategoryzacji WBN oraz uzyskał zakładaną kategorię, certyfikat i tablicę rekomendacyjną, którą umieścił w widocznym miejscu.

2) udokumentował przystąpienie do lokalnej, regionalnej lub ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich.

3. Dodatkowo pomoc w zakresie rozwój ZE wypłaca się jeżeli beneficjent jest członkiem Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych prowadzonej przez CDR O/Kraków.
4. Dodatkowo pomoc w zakresie rozwój GO wypłaca się jeżeli beneficjent:

1) obiekt spełnia minimalne wymagania warunków wypłaty pomocy określone w warunkach przedmiotowych

2) beneficjent kontynuuje realizację programu agroterapii.

Zobowiązania w okresie związania celem:

1. Zapewnienie trwałości operacji (w przypadku realizacji operacji obejmujących inwestycję w infrastrukturę lub inwestycje produkcyjne) przez:

• niezaprzestanie działalności produkcyjnej
• nieprzenoszenia prawa własności ani posiadania dóbr materialnych lub niematerialnych nabytych w związku z realizacją operacji, niedokonywanie zmiany sposobu i wykorzystania
• niedokonywanie istotnych zmian wpływających na charakter operacji – chyba, że SW wyraża na to zgodę.
  2. umożliwiania przeprowadzania kontroli związanych z przyznaną pomocą podmiotom upoważnionym do dokonywania takich czynności;
  3. niezwłocznego informowania o planowanych albo zaistniałych zdarzeniach związanych ze zmianą sytuacji faktycznej lub prawnej beneficjenta, jego gospodarstwa lub operacji, mogących mieć wpływ na realizację operacji zgodnie z postanowieniami umowy o przyznaniu pomocy, wypłatę pomocy lub spełnienie wymagań określonych w PS WPR i przepisach prawa powszechnie obowiązującego związanych z realizacją operacji;
  4. przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją operacji
  5. udostępniania uprawnionym podmiotom do monitorowania i ewaluacji PS WPR; informacji niezbędnych
  6. informowania i rozpowszechniania informacji o pomocy otrzymanej z EFRROW, zgodnie z przepisami załącznika III do rozporządzenia 2022/129, jeśli dotyczy;
  7. utrzymywania warunków, kontynuowania działań, z tytułu których przyznano mu punkty, kontynuowania operacji zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty.
  8. utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 5 lat od dnia wypłaty pomocy
  9. prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 5 lat od dnia wypłaty pomocy
  10. Do okresu prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nie wlicza się okresów jej zawieszenia
  11. O zawieszeniu prowadzonej działalności beneficjent informuje SW.

Dodatkowo w rozwoju GA beneficjent w okresie związania celem zobowiązuje się do:

1) prowadzenia ewidencji odpowiednio świadczonych usług lub sprzedaży produktów rolnych;

2) bieżącego informowania o świadczonych usługach i ich zakresie lub asortymencie poprzez ogólnodostępne środki przekazu;

3) informowania SW o realizacji biznesplanu, w ramach operacji, na którą została udzielona pomoc na 3 miesiące przed upływem ostatniego roku okresu związania celem.

1) kontynuowania członkostwa w lokalnej, regionalnej lub ogólnopolskiej organizacji zrzeszającej kwaterodawców wiejskich;

2) poddania się inspekcjom kontrolnym prowadzonym przez PFTW,,GG’’.

Dodatkowo w rozwoju ZE beneficjent w okresie związania celem zobowiązuje się do:

1) prowadzenia ewidencji odpowiednio świadczonych usług lub sprzedaży produktów rolnych;

2) bieżącego informowania o świadczonych usługach i ich zakresie lub asortymencie poprzez ogólnodostępne środki przekazu;

3) informowania SW o realizacji biznesplanu, w ramach operacji, na którą została udzielona pomoc na 3 miesiące przed upływem ostatniego roku okresu związania celem.

1) realizacji wybranych celów edukacyjnych, o których mowa w standardach OSZE;

2) kontynuowania członkostwa w Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych prowadzonej przez CDR O/ Kraków.

Dodatkowo w rozwoju GO beneficjent w okresie związania celem zobowiązuje się do:

1) prowadzenia ewidencji odpowiednio świadczonych usług lub sprzedaży produktów rolnych;

2) bieżącego informowania o świadczonych usługach i ich zakresie lub asortymencie poprzez ogólnodostępne środki przekazu;

3) informowania SW o realizacji biznesplanu, w ramach operacji, na którą została udzielona pomoc na 3 miesiące przed upływem ostatniego roku okresu związania celem.

4) kontynuacji realizacji programu agroterapii.

Standardy Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych

1. Zgodnie z koncepcją zatwierdzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w listopadzie 2011r. oraz wdrażaną przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, oddział w Krakowie, ,,Zagroda edukacyjna” to obiekt:

• Zlokalizowany na obszarach wiejskich
• Prowadzony przez mieszkańców wsi (posiadających gospodarstwo rolne, w którym prowadzona jest działalność rolnicza)
• Przyjmujących dzieci i młodzież w ramach programów szkolnych i aktywności pozaszkolnej,
• Posiadający i prezentujący zwierzęta gospodarskie lub uprawy rolnicze
• Realizujący przynajmniej dwa cele edukacyjne spośród niżej wymienionych:-Edukacja w zakresie produkcji rolniczej

  -Edukacja w zakresie produkcji zwierzęcej

  -Edukacja w zakresie przetwórstwa płodów polnych

  -Edukacja w zakresie świadomości ekologicznej i konsumenckiej

  -Edukacja w zakresie doradztwa kultury materialnej wsi, tradycyjnych zawodów, rękodzieła i twórczości ludowej.

  2. Obiekt powinien posiadać zwierzęta gospodarskie lub uprawy rolnicze przeznaczone do prezentacji dla grup dzieci i młodzieży przyjmowanych w ramach programów szkolnych i pozaszkolnych lub udostępniane jako atrakcja turystyczna dla rodzin z dziećmi i dorosłych podróżujących indywidualnie.

3. Minimalnym obligatoryjnym warunkiem technicznym jest posiadanie zadaszonego miejsca do prowadzenia zajęć i udostępnienie toalet dla uczestników zajęć oraz spełnienie określonych prawem warunków bezpieczeństwa.